นิทานชาดก กูฏวาณิชชาดก : เทวดาโกงกับคนฉลาด

นิทานชาดก กูฏวาณิชชาดก

เหตุที่พระพุทธเจ้าตรัส นิทานชาดก กูฏวาณิชชาดก : ทรงปรารภพ่อค้าโกงคนหนึ่ง

ในอดีตกาล เมื่อพระเจ้าพรหมทัตเสวยราชสมบัติในนครพาราณสี

มีพ่อค้า 2 คน ชื่อว่าบัณฑิตและอติบัณฑิต ร่วมกันทำการค้าโดยชวนกันบรรทุกสินค้าใส่เกวียน 500 เล่ม ออกไปขายในชนบท เมื่อขายสินค้าหมดแล้วก็พากันเดินทางกลับสู่กรุงพาราณสี

ครั้งถึงเวลาที่จะแบ่งกำไรในการค้าขาย พ่อค้าอติบัณฑิตพูดขึ้นว่า

นี่เพื่อน เราว่าเราควรได้กำไร 2 ส่วน”

ทำไมล่ะ” พ่อค้าที่ชื่อบัณฑิตถาม

ก็เพราะว่าเราชื่ออติบัณฑิต ที่แปลว่าเหนือกว่าบัณฑิตไง ดังนั้นเราควรได้ 2 ส่วน นายเอาไปส่วนเดียว” อติบัณฑิตตอบหน้าตาเฉย

เฮ้ย จะเป็นงั้นได้ไงเล่า เราลงทุนเท่ากันก็ควรจะแบ่งเท่าๆกันสิ นายจะได้มากกว่าได้ยังไง” พ่อค้าบัณฑิตไม่ยอม

 

ก็บอกแล้วว่าเราชื่อ อติบัณฑิต เราต้องได้สองส่วน” อติบัณฑิตยังคงยืนกราน

เมื่อตกลงกันไม่ได้เช่นนั้น อติบัณฑิตจึงคิดหาอุบายที่จะได้ส่วนแบ่งมากกว่า โดยให้พ่อของเขาเข้าไปอยู่ในโพรงไม้ ปลอมเป็นรุกขเทวา แล้วให้ตัดสินว่าเขาควรได้สองส่วน แล้วก็กลับไปชวนพ่อค้าบัณฑิตไปให้รุกขเทวาตัดสิน

เมื่อไปถึงต้นไม้ใหญ่ พ่อค้าอติบัณฑิตได้ร้องถาม

ท่านรุกขเทวาช่วยตัดสินหน่อยสิว่า คนชื่อบัณฑิต หรือคนชื่ออติบัณฑิต ควรได้ส่วนแบ่งมากกว่ากัน”

อติบัณฑิตควรได้ส่วนแบ่งมากกว่าเพราะ อติบัณฑิต แปลว่าเหนือกว่าบัณฑิต” รุกขเทวาเสียงแปลกๆตอบ

พ่อค้าบัณฑิตรู้กลอุบายจึงวิ่งไปหอบฟางมาสุมที่โพรงไม้แล้วจุดไฟทันที

เทวดาปลอมเมื่อถูกไฟก็ทนไม่ไหว กระโดดพรวดโหนกิ่งไม้ไว้ แล้วกระโดดลงดิน พลางตะโกนว่า

โอ๊ยยยไม่เอาแล้ว เจ้าอติบัณฑิตเกือบทำพ่อตายแล้วไหมล่ะ”

สุดท้ายพ่อค้าทั้งสองก็ได้ส่วนแบ่งเท่ากัน

ข้อคิดจากชาดก กูฏวาณิชชาดก :
1.
เหนือฟ้ายังมีฟ้า ผู้ฉลาดในทางที่ผิดย่อมเจอคนที่ฉลาดกว่าเล่นงานจนได้
2.
การทำการค้ากับใคร ควรดูให้แน่ใจเสียก่อนว่าเขาเป็นคนซื่อสัตย์หรือไม่

ประชุมชาดก
พ่อค้าอติบัณฑิต ได้เกิดเป็น พ่อค้าโกงในชาตินี้
พ่อค้าบัณฑิต ได้เกิดเป็น พระสัมมาสัมพุทธเจ้า

นิทานชาดก กูฏวาณิชชาดก