นิทานชาดก นันทชาดก : ตามล่าหาสมบัติ

นิทานชาดก นันทชาดก ตามหาสมบัติ

เหตุที่ตรัสชาดก นันทชาดก : ทรงปรารภพระภิกษุที่อยู่กับพระสารีบุตร ที่มีความประพฤติแปลกคือเมื่ออยู่ในที่หนึ่งบางครั้งทำตัวเหมือนทาส ว่านอนสอนง่าย เข้าใจคำสั่งสอน แต่เมื่อไปอยู่อีกที่หนึ่ง กลับกลายเป็นคนถือตัวจัด ไม่ฟังคำสั่งสอน พระสารีบุตรไม่เข้าใจอัธยาศัยนี้จึงเข้าไปถามพระพุทธเจ้า พระพุทธเจ้าตรัสว่าไม่เพียงแต่ในชาตินี้เท่านั้นที่พระรูปนั้นมีความประพฤติแบบนี้ แม้ในชาติก่อนๆก็เช่นกัน แล้วจึงเล่าเรื่องในอดีต

ในอดีตกาล  เมื่อพระเจ้าพรหมทัตครองราชสมบัติในนครพาราณสี

เศรษฐีแก่คนหนึ่งมีภรรยาสาวสวย และมีลูกชายด้วยกันหนึ่งคน ต่อมาเขาคิดว่าตัวเขานั้นแก่แล้วคงจะตายไปก่อนภรรยา เมื่อเขาตายไป ภรรยาอาจไปมีสามีใหม่ แล้วเอาทรัพย์สมบัติทั้งหลายไปใช้จ่ายจนหมดสิ้น ไม่มีทางที่จะถึงมือลูกชายแน่นอน ดังนั้นเขาจึงคิดที่จะฝังทรัพย์สินของเขาไว้ ว่าแล้วก็ชวนทาสในเรือนคนหนึ่งชื่อว่า นันทะ ให้แบกเอาทรัพย์สินเงินทองจำนวนมากมายไปฝังไว้ ณ ที่แห่งหนึ่งแล้วสั่งไว้ว่า

“ถ้าเราตายไป จงบอกขุมทรัพย์นี้ให้กับลูกชายเรา”

อยู่มาไม่นาน เขาก็ล้มป่วย และสิ้นชีวิตลง

ฝ่ายลูกชายก็เจริญเติบโตขึ้นโดยลำดับ จนกระทั่งเป็นหนุ่ม แม่จึงเรียกมาแล้วเล่าว่า 

“ก่อนตายพ่อเจ้ากับนายนันทะได้ฝังทรัพย์ไว้ในที่หนึ่ง เจ้าจงชวนนายนันทะไปขุดทรัพย์นั้นขึ้นมาเป็นเงินทุนตั้งตัวเถอะ”

ฝ่ายลูกชายเมื่อได้ยินดังนั้นก็รีบวิ่งไปหานายนันทะทันที

“ลุงนันทะ พ่อผมฝังทรัพย์ไว้ที่ไหนหรือครับ” เขาถาม

“ในป่าโน้นแน่ะ” นายนันทะตอบ

“พาผมไปได้ไหมครับ เราไปขุดสมบัติกัน” ลูกชายเศรษฐีชวน

“ไปสิ ลุงจะพาไป” นายนันทะรับคำ แล้วแบกจอบเสียมเดินเข้าไปในป่า

เมื่อไปถึงกลางป่า นายนันทะก็เปลี่ยนเป็นคะละคน เขาด่าว่าด่าทอลูกชายเศรษฐีด้วยถ้อยคำหยาบคาย จนเจ้าหนุ่มต้องล่าถอยกลับมา

เหตุการณ์เป็นอย่างนี้อยู่ถึง 3 ครั้ง แต่เจ้าหนุ่มก็ไม่ได้โกรธเคือง กลับคิดว่า ‘ทีแรกลุกก็จัดแจงจะพาเราไปขุดทรัพย์ แต่จู่ๆ ลุงมาด่าเราเฉยเลย มันต้องมีอะไรแน่ๆ’ แต่จนแล้วจนรอดเขาก็คิดไม่ออกว่าเป็นเพราะเหตุใด จึงตัดสินใจเดินทางไปหาเพื่อนพ่อแล้วเล่าเรื่องทั้งหมดให้ฟัง

“มันไม่ใช่อะไรหรอกพ่อหนุ่ม ที่เจ้านันทะด่าเจ้า นั่นแหละ เขากำลังบอกว่าทรัพย์ซ่อนอยู่ที่ไหน” เพื่อนพ่อบอกอย่างเจนโลก

“ยังไงหรือครับลุง ผมไม่เข้าใจ” เจ้าหนุ่มยังงง

“ก็ตรงไหนที่เจ้านันทะด่าเจ้า เจ้าก็ขุดมันตรงนั้นแหละ”

ลูกชายเศรษฐีจึงรีบกลับมาบ้านแล้วชวนนายนันทะไปขุดสมบัติอีก เมื่อไปถึงกลางป่านายนันทะก็ด่าเขาเหมือนเดิม แต่คราวนี้เจ้าหนุ่มไม่รอช้ารีบคว้าข้อมือนายนันทะหลบออกมาแล้วลงมือขุดตรงนั้นทันที ไม่นานเขาก็เจอหีบสมบัติ และทรัพย์สินมากมายในหลุมนั่น

“นายน้อย รุ้ได้ยังไงว่าตรงนั้นคือที่ฝังสมบัติ” นายนันทะสงสัย

“ก็สังเกตจากกิริยาของท่านไงเล่า มาถึงตรงนี้ทีไร ท่านก็ด่าเราทุกที ดังนั้นตรงนี้มันต้องมีสมบัติแน่” เจ้าหนุ่มตอบ

“นายข้าฉลาดจริงๆ อย่างนี้ท่านคงใช้สมบัติทั้งหมดอย่างมีประโยชน์แน่” นายนันทะกล่าวชื่นชม

ลูกชายเศรษฐีได้นำทรัพย์นั้นมาใช้เป็นทุนรอนเลี้ยงชีพด้วยความสุจริต และทำบุญให้ทานเสมอมา

ข้อคิดจากชาดก: นันทชาดก
เมื่อเห็นใครแสดงอาการผิดปกติ ไม่ควรด่วนตัดสินเขา เพราะคนเราต่างก็มีเหตุผลด้วยกันทั้งสิ้น

ประชุมชาดก
ทาสนันทะ ได้เกิดเป็น พระภิกษุที่อยู่กับพระสารีบุตรรูปนั้น

บุตรเศรษฐี ได้เกิดเป็น พระสารีบุตร
เศรษฐีเพื่อนพ่อ ได้เกิดเป็น พระสัมมาสัมพุทธเจ้า

นิทานชาดก นันทชาดก ตามหาสมบัติ